Endüstri devlerinin temelleri çatırdıyor ve merkezi kripto şirketleri birbiriyle olan riskli ilişkileri nedeniyle zor durumda. Aşırı kaldıraçlar piyasadan temizlenmeye başladı. Bir süredir yüksek riskli pozisyonlar taşıyan ve uçurumun kenarında dolaşan hedge fonlar, kripto lending şirketleri iflas ediyor. Peki tüm bunları nasıl okumalıyız? Dünyanın tanıdığı meşhur ekonomist Bitcoin, altın ve gümüş için neler söyledi?
Bitcoin, Altın ve Gümüş Uyarısı
Robert Toru Kiyosaki herkesin tanıdığı ABD’li bir iş adamı ve yazardır. Türkiye dahil dünyanın dört bir yanında “Zengin baba, Yoksul baba” kitabının bilinmediği yer yok. 75 yaşındaki Kiyosaki halen daha ekonomi alanında danışmanlık hizmeti ve eğitimler veriyor. Onun hep söylediği bir şey var “varlık biriktirerek zengin olursunuz” yani size masraf çıkaran yatırımlarınız nakde çevrilebilir varlıklar bile olsa sizi zengin etmeyecek. Buna ev örneği verilebilir.
Robert Kiyosaki bugün sabah erken saatlerde Twitter hesabının başına geçti ve kendisini takip eden 2,2 milyon kullanıcıya şu uyarıda bulundu;
“Ne yapacaksınız? Zenginleşecek misiniz yoksa fakirleşecek misiniz? Fed, Hazine ve Wall Street trilyonlarca sahte dolar bastığında altın, gümüş ve Bitcoin sahibi olanlar zenginleşecek. Sahte para biriktirenler en büyük kaybedenler olacak. Kaybedenlerden olmayın.”
Kiyosaki, yeninden Fed’in agresif biçimde dolar basmaya başlayacağını düşünüyor. Eğer önümüzdeki yıl resesyon ihtimali daha da kuvvetlenirse bu imkânsız değil. Fed enflasyonu yenmek pahasına tarihi işsizlik oranları görmek istemeyecektir. Resesyon yani insanların işsiz kalması en az enflasyon kadar ciddi bir sorundur ve devletlerin korkması gereken bir şeydir.
2023 Kripto Paralar
Bu yıl tam anlamıyla gerçek bir temizlik yılı oluyor. 3AC, SBF gibi dolandırıcıların ifşa olması endüstrinin içindeki kötü oyuncuların ne kadar fazla olduğunu gösterdi. Bitcoin geçtiğimiz yıl kripto kredi furyasıyla güçlendirilmiş bir yükseliş dönemi yaşadı. Ancak bu yer küredeki fay hatlarındakine benzer bir stres oluşturdu. Aşırı risk alan ve müşteri mevduatlarını tehlikeye atmaktan çekinmeyen kripto şirketlerini bu durumu büyük bir depremi tetikleyecekti. Nitekim LUNA olayında bazı aktörler bu fay hattını kırılmaya zorladı. Ancak sonrasında kendileri dahil yüzlerce oyuncu sarsıntıda onarılamaz yaralar aldı.
LUNA’nın UST’si kasıtlı olarak iflasa gönderildi.
3AC, LUNA çöküşü kaynaklı iflas etti.
Celsius, Voyager ve BlockFi son genel piyasa çöküşü, 3AC iflası nedeniyle iflas etti.
Genesis, 3AC maruziyeti nedeniyle ciddi miktarda para kaybetti ve DCG ana şirketi ona destek verdi.
FTX yüksek riskli pozisyonlarında likiditesinin önemli bir kısmını eksiye düşürdü ardından CZ herkesin dikkatini FTX’e çekip iflası başlattı.
FTX iflas ettiği için kötüleşen piyasa koşulları ve FTX ile ticari bağlantıları nedeniyle Genesis (en büyük kripto kredi borç veren) iflas seçeneğini değerlendirmeye başladı.
Arada yüzlerce detay var ancak her şey domino taşlarının birbirini devirmesine benziyordu. Peki 2023 yılında ne olacak? Şimdilik büyük deprem geçmiş görünüyor ancak artçı sarsıntılar devam edebilir. Bunlardan en büyüğü Genesis’in olası çöküşü olacak. Anack 2023 ortasına kadar tüm bu riskli yapılar (şirketler) yıkılmış, temizlenmiş olacak. Ya depremin etkisiyle aldıkları zararı gizlemeyi bırakıp yıkılacaklar, ya da devletler regülasyon ve denetimleriyle bunu yapacak. İşte tüm çürük şirketler temizlendiğinde kripto için yeni bir hikâye yazılabilir. Kurumsalların netleşen regülasyonlarla piyasaya hücumu başladı diyebiliriz.
